Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır.
Güney batıdan esen bir rüzgar olan “lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlenmektedir. Karbon monoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yoluyla girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımı-nı engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasın-da oluşur. Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıt iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılamazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir. Karbon monoksitten kaynaklanan zehirlenmeye karşı topluma yönelik önlemler alınması, aşağıdaki uyarılara vatandaşların dik- katinin çekilmesi ve bu bilgilerin topluma ulaştırılmasının sağlanması büyük önem taşı- maktadır.
Soba ve Bacalarla İlgili Uyulması Gereken Kurallar
Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmelidir. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşmaması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi ısıtmayan ve alttan ya-kılan kömür sobalarında Karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı yakılma zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Sobanın bulunduğu alan devamlı havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı düzenli olarak temizletilmelidir. Dumanı geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. Daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır. Binaların Yangından Korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir.
Şofben Kullanımında Dik-kat Edilecek Hususlar
Alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmeli şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan (bina aydınlığına v.b. bağlı) şofben asla çalıştırılmamalıdır.
Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekana takılmamalı, şofbenin montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılamalıdır.
Lodos Süresince Dikkat Edilecek Hususlar
Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalıdır.
Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir.
Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir.
Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşmayınız ve bu gibi durumları 186 no’lu telefondan Elektrik Arıza Servisi ‘ne bildirilmelidir.
Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 no’ lu telefondan İtfaiye Servisi aranmalıdır.
Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 no’lu telefondan Acil Yardım Servisi aranmalıdır.
* LODOSTA OCAĞINI DEĞİL SOBANI SÖNDÜR.
* DOĞRU YAKILAN SOBA ISITIR, YANLIŞ YAKILAN SOBA ÖLDÜ-RÜR.
* LODOS VE FIRTINALI HAVA-LARDA SOBANIZI YAKMAYIN.
* LODOSLU VE FIRTINALI HAVA-LARDA SOBANIZI YATMADAN ÖNCE MUTLAKA SÖNDÜRÜN.
Manisa
24.04.2024
