Kaç devrin hikâyesini yazdım geride kalan yıllarda. O devrin insanlarını; meslekleriyle, sanatlarıyla ve ticaretleriyle kaleme aldım. Diyebilirim ki bu serüvende bir şey gördüm. Gördes’in son bir asırlık hayatında, bazı kuşaklar var. Parıltılı ve dikkat çeken birkaç kuşak bunlar.
33’lüler onların başında gelir.
Yıllar hızla akıp geçti. Neler yazmışım neler. Uzun süredir o yazıların üzerine çalışıyorum. Derleyip toparladım. Müthiş bir kitap olacak. Şu anda baskıya hazır hale geldi. Bu çalışma temposunun içinde, arşivden fotoğraflar seçiyorum. Yazılar kadar kıymetli fotoğrafları çıkarı-yorum. İnsan hüzünleniyor. İyi ki biriktirmişim diyorum kendime.
Yukarıdaki fotoğraf, bu çalışma sırasında elime geçti.
Kim mi onlar?
Gördes’in son bir asrında, her yönüyle dikkat çeken bir kuşak onlar. 33’lüler olarak bilinen kuşak. Aralarında sadece bir, iki yaş farkı ya vardır, ya yoktur. Ama onlar hayattayken, kendilerini hep 33’lü olarak tarif etmiştir.
Hepsi Gördes’in eskisinde doğmuştur. Kafa kâğıtlarında 1933 doğumlu olmak, onların ayrıcalığıdır. Çocukluk ve gençlik yıllarındaki arkadaşlıklarını, ölünceye kadar devam ettirmişlerdir. Gördes’in kadim kültürüyle yetiştiklerinden; çocuklarını ve dahi torunlarını, o kadim kültürün terbiyesi ile yetiştirmişlerdir.
Meziyetleri aynıdır; dürüsttürler, çalışkandırlar, tevazu sahibidirler…
Ne demek istediğimin net anlaşılabilmesi için, o isimlerin bugünkü çocuklarına ve torunlarına bir bakın. 33’lülerin terbiye ve ahlakı nasıl da devam ediyor. Sadece bir bölümü, o fotoğrafta yer almış. Ben onların daha nicesini tanıdım.
Fotoğrafı merak ediyorsunuz? Anlatayım o zaman..
Ayaktakiler sağdan sola sırasıyla; Süleyman Çivi, Sadettin Önder, Hasan Babayiğit, Avni Etçi, Sadık Dikmen, Ali İnce.
Oturanlar soldan sağa sırasıyla; Halit Bozdağ, Nail Esen..
Süleyman Çivi yılların kamyoncusuydu. Sadettin Önder memuriyet hayatından sonra, uzun yıllar bakkallık yaptı. Hasan Babayiğit, Gördes’in en eski bakkalıydı. Avni Etçi manavdı. “Şeker abi” hitabı hâlâ kulaklarımızda. Sadık Dikmen, atadan terziydi. Ali İnce, şehrin ‘Zehir Alisi’ idi. Halit Bozdağ, genç yaşlarda İzmir’e göçtü. Nail Esen babadan kasaptı.
Fotoğraf eski Gördes’te çekilmiş. Tarihiyle ilgili not düşülmemiş. Ancak hepsi 20’lik delikanlı numunesi olarak duruyor. 1954–55 yılları olmalı diye düşünüyorum. Kıyafetlerdeki şıklığa ve estetiğe dikkatli bakın lütfen. Bakarken o yılların imkânını ve şartlarını da düşünün.
Bugün onların içinde, hayatta kalan tek isim Hasan Babayiğit’tir. Diğerleri bu dünyadan göçtü. Hepsine Allah’tan rahmet diliyorum.
