Sağlık, İnsan, Hayvan ve Çevrenin Ortak Paydası
“Tek Sağlık”, halk sağlığının korunması ve geliştirilmesi için insan sağlığı, hayvan sağlığı ve çevre sağlığı ile ilgilenen mesleklerin ortak çalışmalarının gerekliliğini vurgulayan kavramdır. 3 Kasım “Dünya Tek Sağlık Günü” olarak belir-lenmiştir.
İnsan, hayvan ve çevre sağlığı arasında güçlü bir bağ vardır. Hayvanlardan insanlara bulaşan zoonotik (hayvan kaynaklı) hastalıklar bunun en önemli örneklerinden biridir. Zoonotik hastalıklar, yaban hayatı ile insanların doğal yaşam alanlarını paylaşması sonucu ortaya çıkar ve tüm dünyayı etkileyen sağlık krizlerine dönüşür. Bu gibi durumlar, insan sağlığına yönelik tehditlerin yalnızca bireylerin sağlığına yönelik olmadığını, aynı zamanda ekosistemin bütününe zarar verdiğini gösteriyor.
İnsanların kontrolsüz bir şekilde doğal yaşam alanlarına müdahale etmesi, doğadaki hayvanları tehdit etmekte ve biyoçeşitliliği yok etmektedir. Bu da virüslerin, parazitlerin ve bakterilerin yeni konaklar bulmasına olanak tanımaktadır. Yani doğaya karşı duyarsızlık, yalnızca ekolojik bir sorunu değil, aynı zamanda büyük bir halk sağlığı sorununu da beraberinde getirir. Tek Sağlık Günü’ nün en temel amacı, bu zincirleme etkilere dikkat çekmek ve insan, hayvan, çevre sağlığı arasındaki dengeyi korumak için önlemler almaya teşvik etmektir.
Tek Sağlık yaklaşımı ayrıca sağlıklı gıdaya erişimi sağlamada da kritik bir rol oynar. Tarım ve hayvancılık sektörlerinde aşırı antibiyotik kullanımı, hayvanlardan insanlara antibiyotiğe dirençli bakterilerin geçişine neden olmaktadır. Bu durum, gelecekte tedavi edilemeyen hastalıkların ortaya çıkmasına zemin hazırlamakta ve küresel sağlığı tehdit eden büyük bir risk oluşturmaktadır.
Tek Sağlık Günü, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir perspektif sunar. İklim krizi, yalnızca ekosistemi değil, aynı zamanda insan sağlığını doğrudan etkileyen bir tehdit olarak karşımıza çıkmaktadır. İklim değişikliği sonucu sıcaklıkların artması, vektör (sivrisinek vb.) kay-naklı hastalıkların yayılmasını hızlandırmakta, insanları daha fazla hastalık tehdidi ile karşı karşıya bırakmaktadır. Bu bağlamda, iklim değişikliği ile mücadele, yalnızca çevresel bir sorun değil, aynı zamanda sağlık sorunu olarak ele alın-malıdır.
Sağlık sadece hastalıkları tedavi etmekle sınırlı kalmamalı; aynı zamanda insan, hayvan ve çevre sağlığı arasındaki bütüncül dengeyi de korumaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır..
Tek Sağlık yaklaşımı ile gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakabiliriz.