Teknoloji çağı olarak isimlendirilen günümüzde şehirlerin daha verimli ve etkin yönetilmesine olanak sağlayan akıllı şehir uygulamaları ortaya çıkmıştır. Akıllı şehir, veri ile teknolojinin optimize edildiği yaşamı kolaylaştıran, yaşam kalitesini arttıran, şehir yönetimi ve takibini kolaylaştıran sürdürülebilir bir kent yönetimi sağlayan yöntem ya da vizyon olarak ifade edilebilir.
Akıllı şehir kavramının başlıca amaçları şehirlerin bugünkü sorunlarıyla birlikte geleceğini de öngörerek şehirlerin planlaması, meydana gelen afet ve kazalarda ya da oluşabilecek zorluklarda sistematik, anlık ve sürdürülebilir çözümler olarak söylenebilir.
Akıllı şehirlerin trafik ve ulaşım sorunları, enerjinin verimli kullanılması, sürdürülebilirlik, etkin ve verimli afet ve acil durum yönetimi, altyapı ve imar yönetimi gibi alanlarda kolaylık ve avantajlar sağlamaktadır. Eİmar uygulamaları ile vatandaşlar parselleri üzerindeki imar durumu hakkında bilgi edinebilmektedirler. Altyapı (su, doğalgaz, elektrik vb.) hatlarının konum ve derinlik vb. öznitelik bilgilerinin kaydedildiği bir sistem sayesinde kazı çalışmalarında var olan hatların hasar almasının önüne geçilerek kaynakların verimli kullanılması sağlanmış olmaktadır. Doğalgaz hatlarının doğal afetler ya da başka sebeplerle hasar aldığı durumlarda CBS ve akıllı şehir uygulamaları ile hangi vanaların kapatılması gerektiği, bunun sonucunda hangi binaların gaz kesintisi yaşayacağı ve kaç kişinin etkileneceği anlık olarak belirlenebilmektedir.
Ülkemizde akıllı şehircilik tam anlamıyla oturmamış olsa da büyükşehirlerde akıllı şehir yatırımları yapılmaya başlanmıştır. Bu çalışmalara aşağıdaki çalışmaları örnek olarak gösterebiliriz;
Manisa İlinde vatandaşların parsellerdeki imar durumu hakkında bilgi sahibi olabildiği E-İmar uygulaması bulunmaktadır.
Belediyeye ait yol ağındaki levhaların nerede bulunduğu ve yapay zeka yardımıyla gelecekte hangi noktalara levha eklenebileceğinin belirlendiği bir sistem ile ilgili çalışma da yapılmaktadır.
Kütahya İlinde 2000 yılı öncesi ve sonrasında yapılan binaların harita üzerinde tematik olarak görüntülenerek afet durumlarında etkilene cek binaları ve insan sayısını raporlayabilen bir sistem geliştirilmiştir.
Başka bir projede mülkiyet bilgileri, hedef kitle, yeterli alan büyüklükleri gibi veri lerin birlikte analiz edildiği, hizmet alanına yönelik olarak veri tabanına dayalı tematik haritaların oluşturulacağı “CBS Tabanlı Yer Seçim Analizleri” sistemi geliştirilmektedir. E-İmar uygulaması ile birlikte vatandaşların parsellerin imar durumu ile ilgili bilgi sahibi olabileceği sistem geliştirilmiştir.
Konya ili Meram ilçesinde bir cadde üzerinde Buzlanma Takip Sistemiyle yoğun kar yağışı ile buzlanma tehlikesinin olduğu zamanlarda cadde kameralar yardımıyla takip edilmekte ve yine uzaktan yöntemle solüsyon sistemi tetiklenmekte ve buzlanma sorunu çözülmektedir.
Antalya ilinde ise turistlerin ve vatandaşların kentle ilgili ihtiyaç duydukları bilgilere kolayca ulaşabilmelerini sağlayacak, tarihi ve tu ristik bilgilerin paylaşıldığı, hatıra fotoğrafı çekilebilen ve fotoğrafın QR kod ile telefona indirilebildiği şehir bilgilendirme ekranları şehrin farklı noktalarına yerleştirilerek turistlerin şehir hakkında bilgi sahibi olmaları kolaylaştırılmıştır.
Başka şehirlerde de bunlara benzer birçok çalışma bulunmaktadır. Yapılan diğer çalışmalar hakkında [1] üzerinden bilgi edinilebilir.
Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte, akıllı şehirler hayatımızda giderek daha fazla yer edinmektedir. Bu gelişmeler, şehirlerin daha etkin, verimli ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesini mümkün kılmaktadır. Ayrıca, daha temiz ve yeşil alanları olan, enerji verimliliği yüksek şehirler yaratma konusunda da önemli bir araç haline gelmiştir. Akıllı şehir çalışmalarının insana hizmet eden, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir gelecek vaadiyle ilerlemesi, bizim en büyük temennimizdir.
Yararlanılan Kaynaklar
[1] https://www.akillisehirler.gov.tr/basarili-ornekler/
[2] https://www.akillisehirler.gov.tr/akilli-sehir-nedir/
[3] https://www.zorlu.com.tr/akillihayat2030/yazilar/
