Arapçada Ankeb erkek örümcek, Ankebut ise dişi örümcek demektir. Kur’an’da, Ankebut adında bir sure vardır. Bu surenin 41. ayetinde çok ilginç bir bilgi verilir:
“Allah'tan başkalarını sığınacak otorite edinen kimselerin durumu, örümceğin durumuna benzer. Örümcek bir yuva edinir (ittehazet) ama yuvaların en çürüğü / gevşeği örümcek yuvasıdır. Keşke bunu kavrayabilselerdi.” (Ankebut [29] 41).
Ayetteki "ittehazet" kelimesinin sonundaki ‘t,’ fiile dişil anlamı verir. Buradan anlaşıldığına göre, yuva yapan örümceğin dişi olduğu sonucu çıkar. Olaya bilimsel açıdan baktığımızda da, istisnalar olmakla beraber, genelde ağı kuran örümceklerin dişiler olduğu görülecektir.
Örümceğin yuvası evi ufacık bir çarpmayla bozulacak kadar "çürüktür." Fakat bu evin yapımında kullanılan iplikler harikadır. Günümüzde kurşun geçirmez yelek yapımında bu iplikler taklit edilmeye çalışılmaktadır. Bu iplikler kendi kalınlığındaki çelik telden daha dayanıklı, daha sağlamdır.
Örümcekler üzerine yapılan çalışmalar, Kur'an'da “evlerin en güvenilmezi" olarak neden özellikle dişi örümceğin evinin gösterildiğini de ortaya koymaktadır. Bazı örümcek türlerinde dişi örümcek çiftleştikten sonra kendi erkeğini öldürür ve daha sonra da onu yer. Erkek örümcek, en güvendiği varlık tarafından öldürülmektedir. Bu yüzden dişi örümceğin evi, bırakın başkalarını, kendi erkeği için bile güvenilmezdir. Bu yüzden evlerin en güvenilmezi örümceğin evidir.
İşte örümceğin bu tehlikeli evi, ayette Allah'a şirk koşanların durumuna örnek gösterilmiştir. Allah'tan baş ka dost/otorite edinen, bu çürük ve güvensiz eve girenler gibi olur. Allah'tan başta dost / otoritelere sığınan, gücü kuvveti O'ndan başkasında arayanların sonu perişanlıktır. Dişi örümceğe benzetilen Allah dışındaki veliler / otoriteler, kendilerine sığınanları, kendilerine güvenenleri böyle mahvederler.
Allah dışındaki velilerin / otoritelerin insanların başına getireceği felâket, Ankebut Suresi'nin incelediğimiz ayetinde çok güzel bir benzetmeyle gösterilmiştir.
Faydalanılan kaynak: Kur’an, Hiç Tükenmeyen Mucize, İstanbul Haziran 2013, s. 170, 172.
