İlknur BURSALI


Basri KOÇYİĞİT İle Röportaj


BASRİ KOÇYİĞİT: Dün Fakülteye gittik. Mehmet ÇOŞAR var. Kız  kardeşim var gittik gezdik gazetenizde yazılmış Basri KOÇYİĞİT 100.000 TL verdi. Sonra Ramiz’e gitmiş telefon etti sonra yetmiyormuş 50.000 TL daha olsa yetermiş dedi. Yolladık 50.000 TL daha yolladık. Olsun bunlar güzel şeyler 15 gün evvel işte bu üniversite haberinin fotoğrafını çekmiş kaymakam bana da telefon etti internete koydum haberlerinizi dedi. Teşekkür ediyorum kaymakam bey dedim.          

    Kısaca maddi duruma gelince Basri KOÇYİĞİT’in ne annesinin ne babasının ne hanımından hiçbir katkısı yok Basri KOÇYİĞİT amelelikle yaptı hayatta her zaman çalıştı. Ama bize kızı verirken zengin dediler.

ÖZGEÇMİŞ: 1929 yılında doğdu. Abdurrahman Şeref Bey İlköğretim Okulu’nda okudu. Eğitimimin 4 senesi Uşakta geçti Uşak ilkokulunda okudum babam vaiz olduğu için Babamın adı Hüseyin Şerif. Şerif  ağalardan vaiz Hüseyin Efendi. Annesi Carlardan Hacı Abdullah Efendinin kızı Ayşe Hanım carzadelerden. Mali bakımdan annesinden babasından hiçbir şey kalmadı. Askerliği Antakya’da yaptım. Jandarma, Malatya, Ankara, Adıyaman 15 yaşımda babamı kaybettim askere gidince ye kadar amelelikle geçindim.  2.5 yıl kadar askerlik yaptım. 951 gün askerlik. Eşim Tokatların Hakkı SARI’nın kızı Ayşe KOÇYİĞİT. Askerlikten sonra bir sene yine amelelik yaptım. Daha sonra yün ticaretine başladım. İlerleyen yıllarda Ekrem İZMİRLİOĞLU’nun da desteğini görerek beraber iş yaptılar. 1960’da Ekrem İZMİRLİOĞLU’NUN ölmesiyle 4 kızı ve hanımıyla 8 sene daha ortaklığımız devam etti. Bu yün işi halı makine dönünce benim işim zayıfladı. 1968’de Balıkesir’e göçtüm 4 sene orada kaldıktan sonra 1972’de İzmir’e indim İzmir’de hafriyat işine başladım. 10 sene hafriyat işinde çalıştım. Oğlum Hüseyin KOÇYİĞİT üniversiteyi bitirdi geldi. Hafriyat ve inşaat olarak ticarete devam ettik.1985’te ticari işimi oğluma devrettim ve ticareti bıraktım. Elimdeki sermayeleri kira getiri olan gayrimenkullere bağladım. İlk Demircideki başlangıcı şuanda Kız Meslek Lisesi olan Demirci ortaokulunun 3. katını yaptırdı. Diğer 2 Demirciliyle Hasan AKDEMİR ve MENEMENLİOĞULLARI kardeşlerle huzur evi yapmaya karar verdiler. Bunla ilgili olarak Ersel Yapı Kooperatifi’nin yanında 7 dönüm bir arazi satın aldılar. Huzur evine ihtiyacı olmadığı vali tarafından söylenince bu yatırımın Vakıflar Genel Müdürlüğü vasıtasıyla öğrenci yurduna dönüştürülmesine karar verildi. Öğrenci yurdu yapımına karar verildi. Bu öğrenci yurdu Vakıflar Genel Müdürlüğü ortaklığında yapılacaktı. Yurdun İhalesi yapılıp sonra temeli atıldıktan sonra 28 Şubat kararlarıyla Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün yurt projelerinin Milli Eğitim’e devredilmesiyle daha sonra Milli Eğitim Bakanlığı’yla müteahhit arasındaki bazı sorunlar nedeniyle atılan temel yarım kaldı. O zaman bu inşaat için 3 ortak nakit olarak 1milyon lira nakit olarak bankaya yatırdılar. Bu konu hala çözümlenmeyi bekleyen konudur. Paralarla da malzeme alındı,köylere dağıtıldı vs. Atatürk İlköğretim Okulu bahçesine Ana Okulu yapıldı. Ama Ayşe KOÇYİĞİT adı verildi. Hala Ayşe KOÇYİĞİT adıyla devam etmektedir. Diyaliz için Eğitim Fakültesi ek binası için yardım yapıldı. İlçemizde cenaze namazlarındaki sıkıntı ile Alaca Camii’ yanındaki Eski sinema binası 2 adet ahşap evi alarak 560m2 100.000 TL’ye 59.000 TL bir ev 11.000 diğer evi aldık. 170.000 TL’ye alarak camiye bağışladık. Cenaze namazı kılmak için yapılan yerde bitmek üzere daha sonra Demirci’de yeni yapılacak olan hastaneye arsa aranmaktayken bu arsalarında satın alınması için 100.000 TL yardımda bulunarak hastane arsalarının alınmasına vesile oldu. İhalesi 23 Ağustos’ta yapılacak. Demirci Eğitim Fakültesi’ndeki Basri KOÇYİĞİT Konferans Salonu oldu. Odak kafeterya binası kültür adı Basri KOÇYİĞİT kültür salonu kafeterya binasını tadilatı Kültür salonuna döndürmek amacıyla 170.000 TL ödendi. Kargınışıklar Köyü’nde 8 derslikli 200.000 TL vererek 220 öğrencilik bir ilkokul yapıldı. Kargınışıklar Köyü’ne İlköğretim okuluna yardım yapıldı. Abdurrahman Şeref Bey Okulu 1972 Depreminde yıkıldı oraya prefabrik barakalar yapılacak oraya bir tane memleketli istemiş oraya bir tane okul gelmiş ama tabanları siyah beton çocuklar ayaklarını koyamıyorlarmış soğuk oluyor diye. Mahalleli karar vermiş 800 lira rabıta çakılacak tabanlara. Mahallenin zenginlerini dolaşıyorlar 550 lira para topluyorlar. 800 lirayı 3 ayda tamamlayamıyorlar burada laz bir keresteci vardı ona da diyorlar sen hazırla ölçüsünü al parayı alacak gidip çakacak keresteleri bunu bana anlattı hoca buraya yardım eder misin dedi. Yardım ettik ne yardım edeceksek balkona oturdum şöyle karşıya baktım. Aynı okuldan bir tane daha Makine Kimya İlköğretim Okulu yapıldı. Balkonda bir düşündüm aşağı mahalle zengin bu mahalle köyden gelmiş fakir. Çocukların ayaklarında çorapları yok. Aradım o okulun müdürünü çağırdım anlattım. Aşağı mahalleye de yaptıralım dedim. Müdür bizim mahallede 800 lirayı 8 senede toplayamayız dedi peki dedim ben oraya tahta çaktıracağım ama bir sen bileceksin bir ben bileceğim birde marangoz bilecek dedim. Marangoza 200 lira kaparo verdim. 4 günde bitirdiler. Kimseye söylemeyin bu bir sır dedim. Şimdi size söylüyorum bunu işte buda ilk hayırımdır. O okul şimdi yıkıldı.   Orasının esas yapımı orada okul için yer ayrılmışta deprem için tehlikeli dediler. Binaya girilmiyor sakat dediler.  Buraya bir baraka yapıp burada okuyun dediler. Nurullah DOĞRUEL Memduh ÇAKMAKOĞLU Mehmet ÖRNEK demişler ki oraya da bir okul yaptıralım bir tane yaptık makine kimya ilköğretim okulu Makine Kimyanın da müdürü Ekrem İZMİRLİOĞLU'NUN damadı Orhan SORGUÇ Ekrem Bey öldü yok o zaman tabii Selahattin efendiye demişler bir yardım etsen yardımcı olsan memlekete demişler. Bu 3–4 kişi Nurullah DOĞRUEL, Memduh ÇAKMAKOĞLU, Mehmet ÖRNEK Selahattin demiş ki bu işin olmasını istiyorsanız Basri efendiye gidin ona söyleyin demiş. Dördü beraber geldiler. Durumu anlattılar Selahattin Efendi yolladı dediler. Orhan SORGUÇA telefon açtım. Aynı okuldan Abdurrahman Şeref Bey gibi dedim kızıl çağla mahallesine senden okul istiyorum dedim. Arkasından dedi ki bana böyle küçük şeylerden bahsetme Kumru’ya söyle o halleder bunu dedi.  İşte böyle bir telefonla o çocuk onu oraya yolladı.  Mazhar İZMİRLİ Sümerbank satış mağazasında memur, çok genç öldü ve benim çok yakın arkadaşımdı.  Bir gün çıktı geldi ya Basri Ağabey ben bittim dedi. Yanında da Sümerbank eleman arıyor veznedar bana bir yardım et dedi kendisinde çok severdim genç yaşta öldü. Orhan SORGUÇ da Makine Kimyadan önce Sümerbank ta müdürlük yaptı. Bende Orhan’ın hanımı Kumruyu aradım. Bir hafta sonra tayini geldi çocuğun satış mağazasından kadrolu memurluğa geçti. Orhan’ın faydalarını gördük Allaha şükür Demirci’ye çok yardımı oldu.

Gençlere tek tavsiyem dürüstlük dava dürüstlükte Ekrem İZMİRLİOĞLU ile. 4–5 sene ortaklık yaptık 1960 da öldü 470.000 lira bende parası var. Ölmezden bir gün önce bahsettiğim Selahattin Efendi ve Basri efendi gelsinler ölmezden bir gün önce gittik. Selahattin efendiyle damadı Atıf Akın da o zaman milletvekili biz buradan Mustafa Orhon o zamanda vasıta yok dedim ki bize kaç paraysa vereyim bize şoförle birlikte bize pikabı ver dedim. Şoföre gerek yok bizde geleceğiz dedi. Yolda gidiyoruz. Çatalolukda jandarma kesti önümüzü siz bir hastaya gidiyormuşsunuz öldü fakat acele etmeyin cenaze yarın kalkacak dedi. Biz devam ettik. Sene 1960 1968 de ortaklığı ayırdık. Muazzez hanımlar la 8 sene devam ettik. Balıkesir’e göç ettik.2 ay evvel de üç kızın üçünü de yemeğe çağırdım. Biri öldü bu kardeşlerden halende memnuniyetlerini dile getiriyorlar.

Cengizhan ERDEM: Demircinin 60-70 li yıllardaki eşrafını ortaya koyacak olursak. Bildiğim kadarıyla Adalet Partisinde Nurullah DOĞRUEL, Mustafa AKKAYA, Ali Rıza ODABAŞI hepsi çarşının eşrafıymış o zamanlar.

         BASRI KOÇYİĞİT: Mustafa ERCAN son zaman Hürriyet Partisi diye bir parti açtı  Feyzi Lütfü KARAOSMANOĞLU ile 20 tane milletvekili var mecliste kıymetli birbirinden bölündüler onlar.        

         Cengizhan ERDEM: Mesela Halk partisi Feyyaz ÖNDER Hasan ÖNDER kadir ARICI Ahmet İLARSLAN bunlar o zamanlarda çarşıda eşraf idi.

BASRİ KOÇYİĞİT: o zaman alış verişler sözle aldım aldım sattım sattım. Malı teslim ediyorum. 2 ay sonra almaya gidiyordum o zamanlar herkes çok dürüsttü. Artık kimse kalmadı. Daha eskiye gidelim. Celil Oğlu Hacı Mehmet’in bir hanı var çok geniş kürsü gibi yüksek yeri var oraya bağdaş kurup otururdu. Şükrü EREN’i çağırır sabaha dama oynardı.

Bunlar güzel olaylar daha anlatılacak çok şey var ama anlatmakla bitmez hepinize teşekkür ederim. 

YAZARLAR