Boşanma hukuki olarak ele alındığında evlilik sözleşmesinin sona ermesi olarak tanımlanabilir. Ruhsal açıdan ele alındığında ise aile bütünlüğünün bozulması, aile üyelerinin ilişkilerinin bozulması, yakın çevrenin bu durumdan etkilenmesi gibi farklı etkileri ve boyutları olan kar maşık bir durumdur. Boşanma süreci bütün aile bireylerini etkilediği gibi çocukları da etkilemektedir.
Bazen üzülerek söylemek gerekir ki, insanların evlenme sürecindeki yaşamış oldukları medenice davranışların yerini boşanırken barbarca ve düşmanca davranışlar yer almaktadır. Evde bazen şiddete kadar ulaşan çatışmalar, aile üyelerinin beklentilerinin karşılanmaması, evlilikten alınamayan doyum ve bunun gibi nedenler insanları evliliklerini bitirmesine neden olmaktadır. Fiziksel ve psikolojik açıdan bakıma ihtiyacı olan çocuklar boşanma sürecinden etkilenmektedir.
Her boşanma öyküsü farklı olduğu için çocuklar bu süreçten farklı şekilde etkilense de genel olarak boşanma sürecini yaşayan çocuklar şu şekilde tekiler verebilmektedir.
1 - 3 yaş : Mutsuzluk, ağlama nöbetleri, uyku ve yeme bozuklukları, bakım veren kişiye karşı ayrılma kaygısı ve ona yapışmak, boşanmanın ne demek olduğunu çocuk bu dönemde anlayamaz.
3 - 7 yaş : Boşanmanın nedeni olarak kendini suçlama, uykuda sık sık kabus görme, oyunlar oynarken öfke ve kızgınlığın oyun içinde gösterilmesi, üzüntü, başka ,insanlara karşı kendini kapatma ve ilişki kurmak istememe, çocuk 6 yaş civarında boşanmanın ne demek olduğunu anlayabilir.
7 - 12 yaş : Okul başarısında düşme, okula gitmek istememe, anne babadan birini suçlu diğerini suçsuz bulma, öfke ve suçluluk duyguları
12 - 17 yaş : Üzüntü ve kolay ağlama davranışları, yargılayıcı düşünceler, alkol veya madde kullanımı ihtimalinin artması, inatlaşma ve karşı gelme, kavgacılık, okul başarısında düşüş ve okula gitmek istememe, evden kaçma
Boşanma Kararı Çocuklara Nasıl Anlatılmalıdır?
Boşanma kararı alan anne baba bu kararı çocuklara bir ev toplantısı ortamında iletmelidir. bu durum çocuklarla konuşulurken mümkün olduğu kadar açık bir dille konuşulmalı ve çocukların soracağı sorulara onların anlayabileceği bir şekilde cevap vermek gerekir. Boşanma kararının çocuklara iletileceği toplantıda kimse suçlanmamalı ve herhangi bir çatışmaya girilmemelidir.
Boşanma Sürecinde Çocukların Psikolojik Sağlamlığını Koruyabilmeleri İçin Anne Babalara Öneriler
- Çocuklarınızın yanında tartışmayın.
- Çocuklarınıza eşinizi kötülemeyin, onun hayatının ilerleyen zamanlarında anne ve babaya ihtiyacı var.
- Yaşadığınız bu süreçte çocuğunuzun aklına takılanlara önem verin, onun sorularına cevap verin.
- Boşanma sürecinde anne babanın sadece birbirlerine eş olma görevlerinin biteceğini çocukla ilgili ilişkilerinin ve görevlerinin devam edeceğini çocuğa belirtin.
- Çocuklar boşanmanın nedeni olarak kendilerini görebilir, suçluluk duygusu yaşayabilir. Bu konuyla ilgili çocuğunuza açıklama yapılmalıdır.
- Çocuklar anne ve babaların boşanmasından dolayı büyük bir utanç içerisine girebilir. Bu durumu kimseye anlatmak istemeyebilir, kimsenin duymasını istemeyebilir. Bu duyguları sadece kendilerinin yaşadıklarına inanabilirler.
- Çocuktaki değişimler iyi bir şekilde gözlemlenmelidir.
- Çocukların duygularına önem verilmeli, ne hissettikleri neler düşündükleri sorulmalıdır. Çocuklar bu konuda konuşmak istemezse de ısrarcı olunmamalıdır.
