Necmi ÜNLÜ


ÇEVRE TEMİZLİĞİ

”Şüphesiz Allah çok tövbe edenleri sever, çok temizlenenleri sever.” 1        


               Yüce Allah, çevreyi insanın emrine vermiştir. Öyle ise insan da, kendine hizmet eden caddelerin, sokakların, parkların, ormanların, akarsuların, göllerin, denizlerin, kısacası çevrenin temiz tutulması ve korunmasıyla ilgilenmelidir. Çünkü çevre olmadan insanın varlığını sürdürmesi mümkün değildir.              

               Kur’an-ı Kerim’de iç ve dış temizliği yönünden arınanların Allah tarafından sevildiği ve böyle bir temizliğe devam edilmesi gerektiği bildirilmektedir: ”Şüphesiz Allah çok tövbe edenleri sever, çok temizlenenleri sever.” 1              

               Peygamber Efendimiz (a.s.m.) de çevreyle ve onun korunmasıyla ilgilenmiştir. “Temizlik imanın yarısıdır” 2 hadisinde beden, elbise, mekân ve gıda temizliğini kastetmiş, temizliğe önem vermeyen kişilerin adeta imanının yarım olacağını vurgulamıştır.

               Bir başka hadiste ise şöyle buyurmaktadır: “ Ümmetimin iyi ve kötü amelleri bana arz edilip gösterildi. İyi ameller arasında, yoldan atılmış olan “eza”yı gördüm. Kötü amelleri arasında ise yere gömülmemiş tükürük de vardı.” 3 Bu hadis-i şerifte Hz. Peygamber Efendimiz, çevre temizliği ya da çevrenin kirletilmesi konusunda en ufak bir ayrıntının bile iyilik ya da kötülük olarak hesap gününde karşımıza çıkacağına işaret etmektedir. Çoğu zaman yediğimiz bir gıdanın ambalajını, sigaranın izmaritini, çekirdek kabuğunu ya da kendimize göre önemsiz saydığımız bir şeyi yollara atıveririz. Bundan hesaba çekileceğimiz aklımıza bile gelmez. Ancak bu davranış bizce ufak bir hareket olsa da, onun içinde, dar anlamda kul hakkına, geniş anlamda kamu hakkına varan bir sorumsuzluk ve duyarsızlık örneği yatmaktadır. Öte yandan sokakta ufak bir çöp atığı gördüğü zaman üzülen, gücü nispetinde onları temizlemeye çalışan insanlar da vardır. Her iki insan tipini göz önüne aldığınız zaman, olgun bir insanla sorumsuz davranan bir insan arasındaki farkı anlamış oluruz.

               Günümüzde, insanların dinlenme ve piknik yerleri olarak kullandıkları yeşil alan, ormanlık, ağaçlık veya park yerlerine, yiyecek ve piknik atıklarını bıraktıklarını ve kirlettiklerini görünce, Hz. Peygamberin asırlar önce yaptığı bu uyarının ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz.

               Dinimize göre, insanların çevreyi temiz tutmaları Peygamber Efendimizin ifadesiyle sadaka vermeye denk tutulmuştur. Nitekim bir hadiste “ (insanlara) eziyet verici bir şeyi yoldan kaldırman sadakadır.” 4 buyurmuştur.

               Bu hadiste yapılması istenen “eziyet veren şeylerin giderilmesi” ifadesinin kapsamı gayet geniştir. Yoldaki bir dikenden, evdeki bacadan çıkan kirlere, hayvan gübrelerinden atılan her türlü çöpe, arabanın egzozundan gürültüsüne, bağırarak konuşmadan kavgaya, kötü görünümlü olmadan edebe aykırı giyime kadar, maddi ve manevi hoşa gitmeyen rahatsız eden her şeyi kapsamaktadır. ” 5

 

               DİPNOTLAR :

               1- Bakara Suresi, 222.

               2- Müslim, Tahare,1/1 No:223.

               3- Müslim, Mesacid,13/57 No:553.

               4- Buhari, Cihad, 72.

               5- Diyanet dergisi, sayı:163.

YAZARLAR