Yapılarda, makine tesislerinde ya da yerkabuğunda meydana gelen kalıcı ya da geçici etkiler altında oluşan şekil değişimlerine deformasyon adı verilmektedir. Yatay ve düşey yöndeki hareketlerin zamana bağlı değişimlerinin belirlenmesine deformasyon ölçmeleri denilmektedir.
Deformasyon ölçümlerinde yüksek hassasiyet gerektiren jeodezik cihazlar kullanılır.
Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte takibi yapılacak işten bekle nen doğruluğa bağlı olarak uzaktan algılama ve fotogrametrik yöntemlerle de deformasyon ölçümleri yapı labilmektedir. Günümüzde tünel, köprü, demir ve kara yolu, baraj, bina, maden sahaları gibi pek çok alanda deformasyon ölçmeleri ve takibi yapılabilmektedir.
Yakın zamanda ülkemizde gerçekleşen göçme ve kaza olaylarına bak tığımızda;
- 13 Şubat tarihinde Erzincan / İliç’te bulunan altın madeninde göçme olayı meydana geldi ve 9 işçi toprak altında kaldı.
- 12 Nisan tarihinde Antalya Konyaaltı sahilinde teleferik direğinin devrilerek kabine çarpması sonucun-da 1 kişi öldü, 7 kişi yaralandı.
- 2 Haziran tarihinde İstanbul Küçükçekmece’de apartman çökmesi sonucunda 1 kişi öldü, 8 kişi yaralandı.
27 Haziran tarihinde ise Bahçelievler’de apart man çökmesi meydana geldi.
- 29 Haziran tarihinde Artvin Yusufeli’nde tünelin üst korumasında göçük meydana gelmesiyle tünel ulaşıma kapatıldı.
Deprem etkisinin olmadığı bir süreçte bile yaşanabilen ve yaşanması muhtemel olaylar insanların canını tehlikeye atmakta ve maddi kayıplara yol açmaktadır.
Önümüzdeki günlerde, yıllarda da tünel, köprü, baraj ve birçok bina da benzer haberleri duymamak için maden sahaları, heyelan bölgeleri gibi alanlarda uzaktan algılama ve fotogrametrik yöntemlerle, bina, köprü tünel, baraj gibi yapılarda beklenen doğruluğa ve uygulanacak yönteme uygun jeodezik ağlar tesis etmek yoluyla periyodik ölçüler ile deformasyon takibi yaparak kazalar meydana gelmeden gerekli önlemleri almak mümkündür. Deprem dirençli kentler yapmak için mühendislik ölçme hizmetleri ile bütünleşik yapı denetim ve izleme sistemi kurulmalıdır. Tüm şehirlerde yapı ve tesislerde deformasyon ölçme takibinin yapılması zorunluluk haline getirilmeli ve deformasyon izlemeleri ile ilgili yasa çalışması yapılmalıdır.
