İşlenmiş gıdalar, modern dünyanın getirdiği gıda gruplarından biri olarak market raflarında yerini alır ve çoğu kişi tarafından sıkça tüketilir. Bu gıdalar adından da belli olduğu gibi gıdanın doğal halinden çıkarak herhangi bir işlem gördüğü gıdalardır.
Gıda ve Besin Arasındaki Fark
İlkbakışta eş anlamlı gibi görünen gıda ve besin kavramları arasında aslında büyük bir fark var. Tanım olarak gıda tüketime uygun hale getirilen, endüstriyel işlemlerden geçerek paketlenen ve katkı maddesi içerebilen yiyeceklerdir. Besin ise yenilebilen bitki ve hayvan dokuları olarak tanımlanır. Gıdaları besinlerden ayıran temel fark besleyici değerinin düşük ve aslında belli işlemlerden geçtiği için yapay olması. Besinler doğal ve hiçbir işleme tabi tutulmadan insanlar tarafından direkt tüketilebildiği için gıdalardan daha iyi bir tercih olduğunu söyleyebiliriz.
İşlenmiş Gıdalar Nelerdir ?
Öncelikle sebze, meyve gibi doğada yemeye hazır şekilde bulunan yiyecekler işlenmemiş yiyeceklerdir. Günlük beslenmede tüketti ğimiz yiyeceklerin büyük kısmı bu besinlerden oluşmalıdır. Mutfaklarda bulunan un, tuz, zeytinyağı gibi yemek hazırlamada kullanılan malzemeler işlenmiş yemeklik katkılardır. Bunlar işlen memiş yiyeceklerden üretilir ve sağlıklı beslenme içerisinde yer verilebilir.
Taze ekmek, peynirler ve konserveler gibi yiyecekler işlenmiş yiyecekler olarak bilinir. Bunlar ise doğal malzemelerin pişirilme ve paketleme gibi belli işlemlerden geçirilmesiyle elde edilir. Yine sağlıklı beslenmede bu yiyeceklerin bir kısmına yer verilebilir. Gazlı içecekler, abur cuburlar ve hazır yemekler ise ultra işlenmiş yiyeceklerdir. Bu yiyecekleri evde yapmak çok zordur ve çoğunlukla sağlığa zararlı katkı maddeleri içerir. Bu yiyecekleri günlük beslenmemizden mümkün olduğu kadar uzak tutmalıyız ve tüketimini azaltmalıyız.
İşlenmiş Gıdaların Zararları
Gıdalara işlemden geçirme esnasında uygulanan yöntemler ve eklemeler ile şeker ve yağ oranının artması, vitamin ve mineral değerinin azalmasına neden olarak obezite, diyabet, kanser ve iç organların zarar görmesi gibi birçok soruna sebep olur. Ayrıca, raf ömrünü uzatmak adına kullanılan koruyucular gıdaya kimyasal girmesine sebep olarak başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkarır.
İşlenmiş Gıdalara Sağlıklı Alternatifler
Önceden pişirilmiş ve paketlenmiş fırın ürünleri yerine kendi evinizde yaptığınız ürünleri tüketmek ve fazlasını dondurucuda saklayarak pratikliği, hazır gıdalardan değil de kendi ürünlerinizden sağlayabilirsiniz.Paketlenmiş donmuş ürünler yerine mevsiminde aldığınız taze ürünleri evinizde dondurarak buzluğunuzda saklamak, istediğiniz herhangi bir zamanda çıkarıp kullanmak bu ürün grubunu almanızı da engelleyecektir.
Yemeklerinizi taze ve sağlıklı ürünlerle kendinizin yapması büyük bir avantaj olacaktır. Yoğunluğunuz her gün yemek yapmanıza engel ise haftanın başında yemeklerinizi yapıp o hafta yemek üzere vakumlama yöntemi veya saklama kaplarıyla kısa sürede tüketmek üzere hazırlanıp saklanabilir.
