Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nin (MCBÜ) kuruluşunun 30. yılı dolayısıyla birçok kültürel, sportif ve bilimsel etkinlik gerçekleşmeye devam ediyor.
Bunlardan biri de 21-22-23 Eylül 2022’de gerçekleşen Uluslararası Geçmişten Günümüze Manisa Sempozyumu-II.
Bu güzel etkinliği ilk iki gün takip etme imkânı buldum.
Üçüncü Cumhurbaşkanımız Celal Bayar’ın (1883-1986) torunu Prof. Dr. Emine Gürsoy Naskali’nin de katılımlarıyla onurlanan açılış töreni konuşmasında; Üniversitenin çalışmaları ve 30. yıl kutlamaları hakkında bilgi veren Rektör Prof. Dr. Ahmet Ataç, Üniversitelerin sadece kendi içinde bilim üreten değil, interdisipliner yöntemlerle bulunduğu kentin tarih ve kültürünün araştırılmasına da katkı sağlayan kurumlar olması gerektiğini ifade etti.
Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yüksel Abalı, “sempozyumumuza yurtiçi ve yurt dışından, 51 Farklı üniversiteden 282 akademisyen ve araştırmacı bildirileriyle katılmıştır. Üç gün sürecek etkinliğimizde Manisa şehri, tarihî, coğrafî, arkeolojik, edebî, ekonomik, sosyolojik, psikolojik, kül türel, dinî, biyolojik, demografik, istatistiksel, siyasî açılardan ele alınacaktır. Sempozyumumuzda üniversitemizin adını aldığı Celal Bayar hakkında da bildiriler sunulacaktır. Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar hakkında 36 bildiri bulunmaktadır. Sempozyuma katılan siz değerli akademisyen ve araştırmacılara, bildirilerin hakemliğini yapan Sempozyum hakem kuruluna, bizlere destek olan üniversitemiz rektörü Prof. Dr. Ahmet ATAÇ’a ve Başkanı olduğum Sempozyum düzenleme kuruluna sempozyum için gösterdikleri gayret vesilesiyle teşekkür ediyorum.”, diyerek birincisi 2017’de yapılan “Uluslararası Geçmişten Günümüze Manisa Sempozyumu”nun beş yılda bir yapılması kararı aldıklarını müjdeledi.
Prof. Dr. Naskali, Bayar’ın Millî Mücadele’de Manisa ile ilişkisi üzerinde durdu, Onun Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nde Saruhan Millet Vekili olduğunu hatırlattı.
Manisa araştırmalarının duayeni Prof. Dr. Feridun Emecen Hocamız da Bizans Laskaris Hanedanı, Türk Dönemi Manisası ve Manisa üzerine yapılmış Araştırmaları içeren bildirisiyle açılış oturumunu gerçekleştirdi.
Öğleden sonra ise “Celal Bayar”, “Saruhan Bey”, “Şehzade Mehmet”, “Anemon” ve “Spil” salonlarında oturumlara geçildi.
XXX
Özel merakımdan dolayı “Celal Bayar Salonu”ndaki sunumları dinledim, diğer salonlardaki çok değerli bildirileri takip edemedim, onları da bildiri kitabından okuruz diye.
Salondaki otuz altı bildirinin tümü Üniversitenin adını aldığı Celal Bayar’a aitti.
Dekan Abalı ve Tarih Bölüm başkanı Prof. Dr. Nurettin Gülmez, Üniversitenin Celal Bayar adını taşımasına rağmen, onun adına hiçbir bilimsel etkinlik ve yayın yapılmadığını görünce bunun eksikliğini hissedip, sempozyumda, Celal Bayar’a dair de oturumlar düzenleme kararı almışlar, fikir böyle çıkmış, isabetli de olmuş.
XXX
Celal Bayar Salonunda tüm sunumları birlikte takip ettiğimiz, Celal Bayar’ın torunu Prof. Dr. Emine Gürsoy Naskali mütevazı ve doğal kişiliğiyle sempozyumun ilgi odağıydı. Aynı salonda Oturumları takip eden Bir başka figür İse XI ve XVI dönem Manisa Milletvekili Atıf Akın’ın (1925-1977) oğlu Naci Akın’dı. Akın, zaman zaman babasına dair özel hatıralarıyla sunumlara katkı sağladı, renk kattı.
Dekan Abalı’nın, etkinlik boyunca, oturumlarda ve aralarda katılımcılarla birlikte olması, onlarla tek tek iletişim kurup ilgilenmesi, düzenleme kurulu ve sekreteryasıyla üç günlük sempozyumun kusursuz yürümesi için hayli emek harcamış oldukları gözlerden kaçmadı.
Akademik gözle baktığımda ise şunu hissettim.
Bizde “tarihçilik doğuştandır” gerçi, ama zor bir uğraştır.
Hele bir de “yakın tarih” üzerineyse… Bilim insanı ile siyasetçinin olaylara bakışı paradikmal olarak farklı.
Bilim insanı olaylara “olgular, hakikat ve gerçeklik”, siyasetçi ise “işe yararlık, pragmatizim” penceresinden bakar.
Siyaset felsefesinin kurucusu olarak bilinen ünlü İtalyan filozof Niccolo Machiavelli’nin (1459-1517), kentler ve ülkeler arası ticaretin gelişmesiyle artık ayak bağı olan feodaliteden (parçalı) Mutlak Krallığa (bütüncül) geçiş için “Prens”de, iktidarı elde etme noktasında, ahlak dışı yollara başvurulabileceğini, “bu yolların” amaçlar doğrultusunda meşrulaştırılabileceğini ileri sürmüştür.
“Makyavelizim” adını alan bu anlayış, dünyada özellikle seçim sistemiyle birlikte, siyasilerin seçmeni “ikna etme politikası”nda kullanılmış, işe yaradığı görülünce de siyasetçi hakikati arama, hakikati ifade etmekden ziyade, işlerine yaradığı makyevelizme yaslanmışlardır.
Bu nedenle, bilim insanı ve siyasetçilerin olaylara bakışı paradikmal olarak farklıdır.
Bilim insanları; tarihi olaylara bakarken “pragmatik siyasal paradigmayla” değil, “tarih metodolojisine, kaynaklara ve olgulara” sadık bir yöntemle, hakikati araştırıp sunma hassasiyeti taşırlar.
Sunumlarda bu hassasiyeti görmek mutluluk vericiydi.
XXX
İçerden de dışardan da birçok kişi Bayar’ın Manisa ile ilişkisini bilmiyor, ne alaka diyordu. Üniversiteye adının neden verildiğini merak eden de çoktu. Daha önce birçok kez sorulan sorulardan varmıştım bu yargıya.
Bayar’ı bir bütün olarak ele alan bildiriler kitaplaştığında, kapsamlı bir kaynak olarak kütüphanelerdeki yerini alacak, ileri araştırma yapacaklara ve meraklılara referans olacaktır.
Bildirilerin sadece başlıklarına bakıldığında bile, Celal Bayar’ın ayrı bir bölüm olarak düşünülmesi ve programa alınmasının ne kadar isabetli olduğu daha iyi anlaşılacaktır.
İşte O Başlıklar.
Millî Mücadele Döneminde Mahmut Celal Bey’in Manisa’daki Faaliyetleri
Millî Mücadele Başlangıcında Mahmut Celal Bey’in (Galip Hoca) Aydın Sancağındaki Faaliyetleri
Son Osmanlı Mebusan Meclisi ve I. TBMM’de Celal Bayar
II. Mecliste Celal Bayar (1923-1927)
Mahmut Celal Bayar’ın İktisat Vekilliği Dönemindeki Konuşmalarının “Muhteva Analizi” Yöntemi ile Değerlendirilmesi (1932-1937)
Celal Bayar’ın Başbakanlık Dönemi (1937-1939)
Yedinci Ve Sekizinci Dönemde TBMM’de Celal Bayar
Ekonomik Milliyetçilik ve Celal Bayar
İttihat Terakki ve Celal Bayar
İş Bankası ve Celal Bayar
Celal Bayar Liderliğindeki İş Banka’sının Türk Sanayisinin Gelişmesindeki Katkısı
Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş Sürecinde Celal Bayar’ın Demokrasi Söylemleri ve Faaliyetleri
Romanlar Bağlamında Millî Mücadele’nin Galip Hoca’sından Cumhurbaşkanı Celal Bayar’a
Bir Siyasal Kimlik Olarak Celal Bayar
Demokrat Partinin Kuruluş Döneminde Celal Bayar (1945-1950)
Celal Bayar’ın Seçim Kampanyalarındaki Siyasal iletişim Stratejileri
Muhalefet Lideri Olarak Celal Bayar’ın Söylem ve Eylemleri (1945-1950)
Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın TBMM Açış Konuşmaları
Soğuk Savaş Döneminde Celal Bayar’ın Medeniyet Tahlilleri
Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın Meclis Açış Konuşmalarında Kültür ve Müzik üzerine Söylemleri (1950-1960)
Mustafa Kemal Atatürk ve Celal Bayar
Türk Siyasal Yaşamında İsmet İnönü- Celal Bayar Rekabeti
Celal Bayar - Adnan Menderes İlişkisi
Celal Bayar’ın Cumhurbaşkanlığı Döneminde Yurtdışı Seyahatleri ve Türk Dış politikasına Yansımaları (1950-1960)
Celal Bayar’ın 1952 Yunanistan Ziyareti ve Gümilcine Lisesi
Siyasi Af tartışmalarının Gölgesinde Bayar - Demirel İlişkileri
Celal Bayar’ın Anılarında ve Seyahatlerinde Manisa
Celal Bayar Dönemi Sağlık Politikaları
Bir Lider Olarak Celal Bayar Üzerine Araştırma - İkna ve Liderlik
Kayseri Cezaevi Yılları Ve Cezaevi hatıraları
27 Mayıs Darbesi ve Yassıada Mahkemelerinde Celal Bayar
Demokratik Parti’den Adalet Partisi’ne Celal Bayar (1970-1980)
Celal Bayar’ın Son Yılları (1980-1986)
XXX
Hasılı kelam.
Bildirilerin kitaplaşmasıyla, Üniversitemize ismi verilen Celal Bayar hakkında kapsamlı zengin bir biyografi ortaya çıkacak, Uluslararası Manisa Sempozyumu II., Dergilerin unutulmayan özel sayıları gibi hafızalarda yerini alacaktır.
Bekliyoruz…
Nice 30. Yıllara CBÜ.
