Dünya üzerinde yaşayan insanların sağlığını tehdit eden en önemli etkenlerden biri sigara kullanımıdır. Önemli bir halk sağlığı sorunu olan sigara kullanımı aynı zamande birey ve ülke ekonomisini olumsuz yönde etkileyen bir alışkanlıktır.
“09 Şubat Dünya Sigarayı Brakma Günü” adı altında tertip edilen etkinliklerin amacı; sigara kullanma alışkanlığı olan insanların sigaranın zararları konusundaki bilgilerini artırmak suretiyle, insanların sigara kullanma alışkanlığından uzaklaşmasına sebep olacak birtakım davranış değişikliklerine sebep olmaktır. Başka bir ifade ile, “9 Şubat Dünta Sigarayı Brakma Günü” adı altında tertip edilen etkinliklerin amacı, sigaranın zararları konusunda toplumsal farkındalık oluşturmaktır.
Sigara içildiği anda vücut olumsuz yönde etkilenmeye başlar, nabız sayısı yükselir, kişi daha hızlı nefes alıp vermeye başlar, kan dolaşımı yavaşlar. Sigara, içinde yaklaşık 4000 zehirli madde barındıran bir karışımdır. Bunların büyük bir bölümü kanserojendir. Bu maddelerin en zararlıları karbonmonoksit, hidrojen siyanid ve amonyaktır ve bu zehirli kimyasal maddeler, bir nefes sigarayla kan dolaşımına karışır. Bunun sonucunda zaman içinde birtakım akciğer ve diğer organlarla ilgili rahatsızlıkları başlar. Sigara kullanan kişiler daha sık grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklara maruz kalırlar.
Her yıl dünyada yaklaşık 2.500.000 kişi sigaranın sebep olduğu hastalıklar yüzünden hayatını kaybetmektedir. Sigaranın sebep olduğu en önemli ölüm sebebi akciğer kanseridir, bunu kalp hastalıkları ve diğer kanser türleri takip etmektedir.
Tüm bu olumsuz etkilerine rağmen sigara bırakıldığı andan itibaren vücut kendi kendini tamir etmeye başlar. Ancak on yıl içinde vücut hiç sigara içmemiş bir insanın vücudu haline gelebilmektedir.
Sigarayı bırakmak için kanser ya da kalp hastası olmayı beklememeliyiz, zira böyle bir durumda vücudunuzun kendini tamir etmesi için yeterli vaktimiz olamayabilir.
Sigara içilen bir ortamda bulunmak ve bu ortamdaki kirli havayı teneffüs etmek pasif sigara kullanımı olarak ifade edilir. Pasif sigara kullanımı, yani sigara içilen bir ortamda bulunmak ta, aktif sigara kullanımının sebep olduğu hastalıklarahemen aynı oranlarda yol açabilmektedir.
Sigara ve tütün kullanımını bıraktığınızda;
• 20 dakika sonra, kan basıncı ve nabız normale döner.
• 8 saat sonra, kandaki oksijen seviyesi normale döner ve kalp krizi geçirme riski azalmaya başlar.
• 24 saat sonra, vücut karbonmonoksitten temizlenir.
• 48 saat sonra, kandaki nikotin düzeyi azalır, tat ve koku alma duyularının etkinliği artar.
• 72 saat sonra, hava yollarının gevşemesi sonucu nefes alıp verme rahatlar, solunum yolları fonksiyon görmeye başlar ve hava yolları kendi kendini temizlemeye çalışır. Enerji düzeyi artar.
• 2 - 12 hafta sonra, tüm vücuttaki dolaşım düzelir, solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski azalır, yürürken yorulma ve nefes tıkanması daha az görülür.
• 3 - 9 ay sonra, öksürük, kısa aralıklarla nefes alıp verme ve hırıltılı soluk alıp verme gibi solunum yolu problemleri düzelir, akciğer fonksiyonları yüzde 5 ila 10 oranında artar.
• 12 ay sonra, koroner kalp hastalığı riski yarı yarıya azalır.
• 12 - 36 ay sonra, mesane kanseri riski yüzde 50 azalır.
• 5 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski, yemek borusu ve ağız boşluğu kanserlerine yakalanma riski yüzde 50 azalır.
• 10-15 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski hiç sigara içmemiş kişilerle aynı seviyeye iner, akciğer kanseri riski sigara içenlere göre yüzde 50 azalır.
9 Şubat tarihi, sigaradan kurtulmak isteyen bireyler için önemli bir başlangıç olabilir. Bir bağımlılık türü olan sigaradan kurtulma yönündeki en önemli adım, kişinin sigarayı bırakma konusundaki kararlılığıdır. Bu konudaki kararlılık en önemli adım olmakla birlikte, bir hastalık olarak kabul edilen sigara kullanma alışkanlığından kurtulabilmek için sağlık çalışanlarının desteğine de çok ihtiyaç duyulabilir. Bu durumda en yakın sağlık kurum ve kuruluşlarımıza müracaat edilerek veya Bakanlığımızın “Alo 171 Sigara Bırakma Hattı” aranarak destek istenmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından sigara ile mücadele kapsamında 1987 yılından bu yana 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü olarak anılmaktadır. İlçemizde de bu kapsamda Demirci Toplum Sağlığı Merkezi Çevre Sağlığı Birimi olarak esnaflara afiş ve broşürler dağıtılarak sigaranın zararları hakkında farkındalık oluşturuldu. Ayrıca 2019 yılında 3160 adet işletme denetimi gerçekleştirilerek dumansız hava sahasına katkıda bulunuldu.
2020 yılında oluşturulan ekip tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde belirlenen yasaklara uyulmaması söz konusu olduğunda uyarı söz konusu olmadığı ilk ihlalde aşağıda belirtilen cezai yaptırım uygulanacaktır;
1. Tütün ürünlerinin kullanılması için ayrılmış alan var ise seyir alanının %50 sinin (yarısının) açık olmaması 4207 sayılı kanun gereği 2579 TL’den 12,938 TL’ye kadar
2. İşletmede tütün ürünü kullanımına izin veren iş yeri için 4207 sayılı kanun gereği 2579 TL’den 12,938 TL’ye kadar
3. Pazarlama ve Satışta 18 yaşını doldurmamış kişilerin istihdam edilmesi 4207 sayılı kanun gereği 3.180 TL
4. Tütün ürünlerinin paketi açılarak adet şeklinde veya daha küçük paketlere bölünerek satışının yapılması 4733 sayılı kanun gereği 3180 TL.’den 31.903 TL’ye kadar
5. Tütün ürünlerinin 18 yaşını doldurmamış kişilere satışının yapılması Türk ceza kanunu gereği 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası
6. Mevzuata uygun ve herkes tarafından görülebilecek şekilde yasal uyarının olmaması 4207 sayılı kanun gereği 3.180 TL
7. Özel ikamete mahsus konutlar hariç olmak üzere tüm binaların kapalı alanlarında tütün ürünlerini kullanan kişiler için 5326 sayılı kanun gereği 187 TL
8. Tütün ürünleri ile ilgili izmarit paket ağızlık vb. atıkları çevreye atan şahıslara 4207 sayılı kanun gereği 111 TL
9. Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde tütün ürünleri satışı yapılıyorsa 2579 TL
10. Tütün ürünleri 18 yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşacağı ve işletme dışında görülecek şekilde satışa arz ediliyor ise 95.733 TL
11. Satış belgesi olmaksızın ve satış belgesinde belirtilen yerin dışında tütün ürünleri satışa sunuluyorsa 15.947 TL. Toptan Satıcılar 159.562 TL.
9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde sigarayı bırakın. Ailenizi ve çocuklarınızı sevindirin, torunlarınızı görme şansınız olsun ve onlara anlatacak bir anınız olsun....
