Özellikle tarih boyunca tüm canlı hayatın temel kaynağı olan suyun sağlanması ve dağıtılması çok büyük bir öneme sahipti. Allah rızasını kazanmak isteyen nice hayırsever insan bundan dolayı birçok yere çeşme yaptırmak için birbirleriyle yarışmışlardır. Bu çeşmelerden bazıları uzun zaman sonra bile hâlâ işlev görmektedir. Atalarımız canlıların suya ulaşmasını sadece bir görev olarak görmemiş, ayrıca buna estetik bir zarafet de kazandırmışlardır.
Sultanlar, paşalar gibi varlıklı hayırseverler çeşmelerle yetinmemiş sebiller yaptırmışlardır. Bu sebillerde küçük bir yapının içinde çeşme yanında ikram etmek için küçük odacıklar da bulunurdu. Bu sebillerden gelip geçene yazları serin, kışları ise sıcak içecekler ikram edilirdi (İstanbul III. Ahmet Çeşmesi).
İslâm’da temizlik çok büyük bir öneme sahip olduğu için camilerle birlikte abdest alma imkânları da sağlanmak zorundaydı. Bundan dolayı şadırvanlar camilerimizin vazgeçilmez unsurlardan birisidir (Bursa Ulu Cami Şadırvanı). Hem yerli halkın hem de yolcuların gusül abdesti ihtiyacını karşılayabilmeleri için hamamlar da büyük bir vazife görmüşlerdir (İstanbul Hürrem Sultan Hamamı).
Yazımızı mezar taşlarına oyulmuş olan çanak biçimindeki oyuklarla bitirelim. Atalarımız vefat ettikten sonra bile canlılara faydalı olmak istemiş. Bunun için de mezarın üstüne konulan yassı taşa bir çanak şeklinde oyuk oyulmasını vasiyet etmişler. Hiç olmazsa yağmur yağdıktan sonra oradan biriken sudan canlıların su içmesiyle Rabblerinin rızalarını kazanma-ya devam etmeyi ummuşlar (İstanbul’da Bir Mezar Taşı). İşte İslam, yürekten inanan insanları tüm canlılar için böylesine faydalı olmaya sevk etmiş yüce bir dindir.
(AYASOFYA HÜRREM SULTAN HAMAMI)
(BURSA ULU CAMİİ ŞADIRVANI)
(III. AHMET ÇEŞMESİ VE SEBİLİ)
(III. AHMET ÇEŞMESİ VE SEBİLİ)
