Zorbalık süreci zorbalığa maruz kalanın, zorba ve izleyicilerin olduğu farklı rolleri barındırır. Akran zorbalığıyla ilgili çalışmalarda genelde zorbalığa maruz kalındığında yapılması gerekenler üzerine durulsa da bir de durumun öteki yüzü var. Zorbalık yapan bizim çocuğumuzsa? Her ne kadar çocuğun yaptığı zorbalık bazen kendini savunmak, korumak olarak yorumlanabilse de aslında durum tam olarak bu şekilde değildir. Zorbalık bazı sorunların dışa vurulmuş hali olarak karşımıza çıkmaktadır. Kendisini yetersiz ve güçsüz hisseden çocuğun başkalarıyla alay etme, dedikodu yayma veya fiziksel zarar verme gibi yollarla zayıflığını ka-patmaya çalışması, ailesinin ve arkadaşlarının ilgisini ve dikkatini çekmeye çalışması, çocuğun empati becerilerinin gelişmemesi nedeniyle zorbalık yaptığının farkında olmaması veya çocuğun kendisine zorbalık yapılması zorbalığın altında yatan çeşitli nedenler olarak karşımıza çıkmaktadır. Zorbalığın altın-da yatan nedenleri öğrenmek ve çocuğu zorbalığa iten nedenleri öğrenmeye çalışmak gerekir. Bu nedenleri öğrenmek için çocukla konuşan anne, baba ya da öğretmenin mümkün olabildiğince sakin ve kararlı olması gerekmektedir. Zorbalık ile ilgili konuşurken zorbalığa maruz kalan insanların duygularının da an-laşılmasına ve “ onun yerin-de olsan sen ne hissederdin? Sana birisi kötü bir davranışta bulunsa sen ne hissederdin? ” gibi sorularla empati kurmasına yardımcı olunmalıdır. Hatasını anlayan çocukla bu hatayı nasıl telafi edebileceği üzerine konuşul-malıdır.
Bazen ebeveynler çocukların yapmış olduğu şiddet içerikli davranışları “kendini savunma, ezdirmeme’’ ya da “benim çocuğum dayak yemez dayak atar’’ şeklinde meşru hale getirmeye çalışsa da zorbalık kısa ve uzun vadede kendi çocuklarını da olumsuz şekilde etkileyecektir. Kısa vadede öğretmenine karşı gelme, dışlanma, okula ve derslere karşı ilgisizlik, sevilmeme ve dışlanma riski ile baş başa kalan çocuklar uzun vadede ise suça yönelme, sosyal çevrenin olmaması ve aile içi şiddet uygulama gibi sonuçlarla karşı karşıya gelebilirler.
Kaynakça:
Ayşe Bilge Selçuk, Dijital Çağda Sağlıklı Çocuk Yetiştirmek. Kronik Yayıncılık.
Milli Eğitim Bakanlığı Akran Zorbalığı Kuramsal Kitabı
