Okul korkusu ya da diğer adıyla okul fobisi çocukların okula gitmek istememesi ve okula karşı olumsuz şiddetli duygular beslemesi olarak kabul edilmektedir. Genel olarak anasınıfına başlayan ya da ilkokula giden çocuklarda rastlansa da bazen diğer sınıf kademelerindeki çocuk ve ergenlerde de karşımıza çıkmaktadır. Okul korkusuna sahip çocuklar genelde evde vakit geçirmeyi tercih etmektedir. Aile okula gitmesi konusunda çocukla konuştuğunda, çocuk okula giderken, öğretmenle karşılaşma gibi durumlarda çocukta baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı kusma gibi tepkiler verebilmektedir. Bazen yürümekte bile zorlanabilirken bazen bu duruma sırt ağrısı gibi çeşitli ağrılar da eşlik etmektedir. Buna ek olarak çocuklar öfke krizine girebilir, ağlayabilir ve kendisine, ebeveynlerine zarar verebilmektedir.
Okul korkusunun nedenlerine baktığımızda ise okul korkusuna sahip çocukların öykülerinde farklı durumlara rastlanılabilmektedir. Bunlardan birisi ayrılık anksiyetesi olabilir. Ayrılık anksiyetesi çocuğun anneden ayrılmak istememesi ve bunun sonucunda anneye adeta yapışması, ona aşırı bağlı bir yaşam sürmesidir. Anne den ayrılmak istemeyen çocuk okula geldiğinde ayrılacağını bildiği için annesini bırakmamak için elinden geleni yapmaktadır. Ayrılık kay-gısı yaşayan çocuklar, annelerinden ayrıldıklarında ya kendilerine kötü bir şey olacağını ya da annesinin başına bir şey geleceğini düşünmektedir. Annesinden ayrıldığında kendilerini güvende hissetmeyen çocuklar güven ihtiyacını karşılamak için anneye ihtiyaç duyarlar.
Bazen çocuklar anne ve babalarının okul ile ilgili kaygılarına şahit olabilmektedirler. Çocuklarının okula uyum sağlayıp sağlamayacağı, çocuklarının kendi başlarına okulda ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamama düşüncesi anne ve babaları kaygılandırmakta, bu durum da çocuğun okulda olup bitenlere kaygı ile yaklaşmasına neden olabilmektedir.
Ebeveynleri tarafından aşırı koruyucu tutumla yetiştirilen çocuklar okul fobisine yatkın olabilmektedir. Bu çocukların anne babaları çocuklarının yapabileceği sorumluluk ve görevleri çocukları adına yaptıkları için çocuklar yeni bir ortama girdikleri için anne ve babalarını okulda da yanlarında görmek istemektedir. Okulda bu durum mümkün olmadığı için çocuklar kendilerine verilen sorumluluk ve görevleri yapamamaktadır.
Bütün bu nedenlere ek olarak çocuğun okul ve öğrenme ile ilgili düşünceleri, okul ortamında yaşanmış ya da yaşanabilecek olumsuz olayların varlığı okul korkusuna neden olarak gösterilebilmektedir. Aile içi çatışmalar, aile içinde şiddete tanık olma, aile üyelerinden birinin ölümü çocukta okul korkusunun oluşmasında etkilidir. Küçük kardeşin doğumu, çocuğun anne baba tarafından istenmediğini düşünmesi ya da çocuğu yapmış olduğu davranışlarından dolayı ceza süsü vererek okula göndermekte okul korkusunun nedenleri olarak gösterilebilir.
Okul Korkusu ile
Nasıl Başa Çıkılabilir?
Okul korkusuna sahip olan çocuklar genelde aynı tepkileri gösterse de bu durumun altında yatan nedenler çeşitlilik göstermektedir. Bundan dolayı okul korkusu belirtileri gösteren çocukların aile, okul ve bireysel öyküleri dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Okul korkusuyla mücadele etmede okul idaresi, öğret-menler ve ebeveynler birlikte hareket etmelidir.
Çocuğun okul hayatı ile ilgili kafasında soru işareti varsa çocuk bilgilendirilmelidir. Belirsizlikler çocukların çeşitli kaygılar ve korkular geliştirmesine neden olabilmektedir.
Okula uyum sorunu yaşayan çocukların anne ve babaları ortak tavır göstermelidir. Çocuğun direnişleri karşısında anne ya da babanın “bugünlük okula gitmesin’’ düşünceleri çocuğun okula uyumunu zorlaştırmakla birlikte çocuk direnişlerinin işe yaradığını görecek ve direnmeyi öğrenecektir.
Okul korkusu geliştiren çocuklar “şımarık’’ olarak nitelendirilme- melidir.
Çocuk korkuları ve kaygıları yüzünden azarlanmamalıdır. Çocuğa samimi bir şekilde yardımcı olmanın birinci yolu onu anlamakla başlayacaktır. Çocuğun kaygılarının ve korkularının altına yatan düşünce ve inançları anlamak, o düşünce ve inançlar üzerinde çalışmak okul korkusuna karşı takınılacak en doğru tutumdur.